Een nieuwe functie

Op erve Boscowa aan de Bockhorsterstraat 2 te Olst wordt een nieuwe woning gebouwd. In de voormalige kapschuur van de boerderij. De woning wordt gebouwd voor een familie die nu nog in een van de koetshuizen van Havezate de Haere woont. Het koetshuis komt hierdoor vrij en kan worden ingezet voor de recreatieve ontwikkeling van de Haere. Erve Boscowa krijgt hiermee een nieuwe functie als woonerf. Deze nieuwe functie is noodzakelijk geworden nadat in 2011 het agrarische bedrijf geëindigd is.

Veranderend platteland

In 2011 heeft onze pachter aan de Bockhorsterstraat 2 te Olst, haar agrarische bedrijfsactiviteiten beëindigd. Het erf met de prachtige naam “Erve Boscowa” was daarmee niet langer een boerenbedrijf.

Het erf bestaat uit de relatief kleine boerderij met een zogenoemde deel. De boerderij heeft ook een aangebouwd gedeelte waar vroeger de ouders in woonden. Het is juist dit stuk dat, vooral vanwege de witte kleur, van een afstand het beeld van het erf bepaalt. Naast de boerderij aan de andere kant van de toerit is midden jaren ‘60 een markante houten kapschuur gebouwd door de familie Kerkmeijer. Een markant gebouw op het erf dat met hout uit de bossen in de omgeving is gemaakt. In deze kapschuur is een behoorlijke grupstal van ca. 40 koeien met melkleiding gebouwd. Dat geeft het erf een bijzondere aanblik, want een echte herkenbare veestal ontbreekt.

In de boerderij met aanbouw laat IJssellandschap de oude pachtster wonen. Zij heeft aangegeven graag op het erf te willen blijven wonen. Ze woont en werkt al lange tijd op deze plek. IJssellandschap vindt het belangrijk sociaal en zorgvuldig met haar pachters om te gaan en is blij dat dit mogelijk.

Landgoed de Haere

Erve Boscowa ligt op landgoed De Haere. De recente geschiedenis van dit uit 1559 stammende landgoed begint midden jaren ’90 van de vorige eeuw. IJssellandschap kreeg het landgoed in handen met als opdracht een grootscheepse renovatie van huis en park. Deze renovatie is doorgevoerd en begin deze eeuw afgerond. Het landhuis en het park liggen er weer prachtig bij. Voor IJssellandschap als beheerder is hiermee de zoektocht naar een goede functie begonnen.

IJssellandschap heeft als beleid voor het landgoed de ontwikkelrichting kunst en cultuur vastgesteld. Het landgoed heeft daarvoor de goede uitstraling. Mede door de aanwezigheid van de IJssellinie heeft het landgoed toeristisch-recreatief veel potentie. De komende jaren zal IJssellandschap in blijven zetten op verdere versterking van de toeristisch-recreatieve functie voor de benedenverdieping. Het kantoor van IJssellandschap, waar ca. 8 mensen werkzaam zijn, is gevestigd op de eerste verdieping van de havezate.

Bij iedere ontwikkelmogelijkheid van de havezate en naaste omgeving wordt IJssellandschap geconfronteerd met de bewoning van de koetshuizen. Deze leggen enerzijds beperkingen voor het gebruik van de havezate op vanwege mogelijke hinder die bijvoorbeeld een koffie- en theeschenkerij of een restaurant zou kunnen veroorzaken. Anderzijds zouden de koetshuizen vanwege hun ligging nabij de havezate en hun volume een prachtige aanvulling kunnen vormen op de ruimten in de havezate. Historische panden als havezate De Haere zijn uit oogpunt van beleefbaarheid interessant. Het gebruik heeft door indeling van het pand echter vaak grote beperkingen. IJssellandschap wil de koetshuizen daarom graag vrij hebben in de toekomst. Vrij beschikbare koetshuizen in combinatie met bijvoorbeeld het verplaatsen van het kantoor van IJssellandschap zouden De Haere een enorme ontwikkelmogelijkheid geven. Wij denken bijvoorbeeld aan het verblijfsrecreatie of het verplaatsen van de horeca naar de koetshuizen waardoor de havezate vrij zou komen voor vergaderen, logeren, museale activiteit en dergelijke.

De koetshuizen worden echter op dit moment bewoond. Het gaat om twee huizen en dus twee gezinnen. Deze gezinnen hebben historische huurrechten opgebouwd en kunnen dus niet zonder meer gevraagd worden te vertrekken.

Nieuwe functies

Bij het zoeken naar een nieuwe functie voor erve Boscowa zag IJssellandschap een goede mogelijkheid landgoed De Haere op twee manieren te versterken. Volgens ons leent erve Boscowa zich uitstekend voor dubbele bewoning. De wijze waarop wordt later in dit stuk geschetst. Door deze woning echter aan te bieden aan één van de gezinnen in het koetshuis komt daar ruimte vrij voor verdere ontwikkeling van de havezate en naaste omgeving. Kortom, 1+1=3.

In één van de koetshuizen woont een echtpaar van midden 50. Wij hebben voor dit echtpaar een woonlokatie op erve Boscowa zeer aantrekkelijk is. Het ligt in de naaste omgeving van hun huidige woonplek en biedt voldoende ruimte voor de activiteiten die zij verrichten.

Voor erve Boscowa kiest IJssellandschap inrichting als woonerf voor twee woningen. Naast de boerderij dus een nieuw te realiseren woning. Daarvoor zal een deel van de bedrijfsgebouwen verdwijnen. Het meest markante bedrijfsgebouw, de kapschuur annex ligboxenstal, wordt voor het het erf behouden. Het dient basis dienen voor de nieuw te realiseren tweede woning. Het behoud van de kapschuur acht IJssellandschap uit oogpunt van ruimtelijke kwaliteit van groot belang. De kapschuur heeft landschappelijk grote waarde doordat het agrarische karakter van het erf bepaald wordt door deze schuur. De relatief kleine boerderij alleen kan het erf niet dragen. Toevoegen van een woning van relatief kleine omvang zou het erf doen verdampen.

We hebben architect Franz Ziegler gevraagd een ontwerp te maken voor deze nieuwe woning op het erf. Franz Ziegler is deskundig architect op het landelijk gebied en heeft onder anderen het ontwerp van erve Oostermaat, een zorginstelling aan de Oostermaatsdijk te Okkenbroek, gemaakt. Samen met medewerker Rob Ruiter van IJssellandschap is het bouwplan opgesteld en door bouwbedrijf Wesepe uitgevoerd. De markante gevel, goed zichtbaar vanaf het Randerpad en de Randerstraat, is gemaakt van naaldhout uit eigen bossen.

In mei 2016 is de nieuwe woning opgeleverd.