Zonlicht danst tussen de bladeren, vogels zingen enthousiast het nieuwe seizoen toe. Een idyllische setting midden in het bos.  Maar deze ontmoeting heeft een ander karakter. Tegenover mij twee agenten en drie Buitengewoonopsporingsambtenaren (BOA) in uniform. Want hoe prachtig het buitengebied ook is, om de idylle in stand te houden is bescherming nodig; o.a.  tegen loslopende honden, vernielingen, diefstal, stroperij, afvaldumpingen en andere verstoringen.

Wat veel mensen zich niet realiseren: als particuliere landgoedstichting moeten we ons toezicht zelf organiseren én financieren. Met een gebied van ruim 4.600 hectare is dat een flinke opgave. Keuzes zijn onvermijdelijk. Juist daarom zijn we zo blij met het Greenteam, een waardevolle samenwerking die bijdraagt aan een beter beschermd (IJssel)landschap.

Green = blauw + groen
“Teamwork makes the dream work,” luidt het gezegde. En dat beaamt Leontine, werkzaam bij politie Deventer met specialisatie milieu en dierenwelzijn, én kartrekker van het Greenteam. “Het is prettig als iemand coördineert, maar we doen het echt samen. Juist die samenwerking maakt het zo sterk.”

Het Greenteam is een unieke samenwerking tussen blauw en groen: politie en groene toezichthouders van onder andere Staatsbosbeheer (SBB), IJssellandschap, Landschap Overijssel(LO), gemeenten, provincie, waterschap, Nederlandse voedsel en warenautoriteit (Nvwa), particuliere landgoederen en sportvisserij. Wat begon met drie mensen: Leontine vanuit de politie, plus twee Boa’s is uitgegroeid tot een breed netwerk dat het buitengebied van Deventer, Raalte en Olst-Wijhe bestrijkt.

Ondanks die groei blijft de sfeer kleinschalig en persoonlijk. “Je kent elkaar, je weet met wie je contact kunt opnemen. Dat maakt het werk niet alleen effectiever, maar ook prettiger,” zegt Henk Jan, toezicht en handhaving IJssellandschap. Hij liep jarenlang vrijwel alleen door het veld, soms met hulp van een vrijwillig toezichthouder. “Binnen IJssellandschap is er nu gelukkig versterking, maar het blijft een solistisch beroep. Het Greenteam zorgt voor verbinding en steun.”

Op pad in tweetallen
Op deze dinsdagochtend zijn we getuige van een zogenoemde koppeldienst: Boa’s van verschillende organisaties trekken in tweetallen het veld in. Staatsbosbeheer, politie, IJssellandschap en Landschap Overijssel zijn vandaag vertegenwoordigd. Iedereen brengt zijn of haar eigen expertise mee. “Je leert veel van elkaar,” vertelt Paul,  politie Raalte. “Wat de één signaleert, kan de ander later opvolgen.”

De sfeer is collegiaal en betrokken. Er wordt serieus gewerkt, maar ook gelachen. Dat is belangrijk, gezien wat je soms meemaakt. Humor helpt, net als samen een keer een Chinese rijsttafel bestellen of met elkaar een zitting bijwonen van een zaak waarin je betrokken was. “Dat soort momenten versterken de samenwerking,” zegt Jeroen van SBB.

Geen eenvoudige zaak
Toezicht houden in het buitengebied is niet eenvoudig, Buitengewoonopsporingsambtenaar (BOA) worden al helemaal niet. De hoeveelheid regelgeving is groot en het verkrijgen van de juiste bevoegdheden en middelen kost veel tijd. Bewapening voor een deel van de groene Boa’s is daar een voorbeeld van. “Je hoopt het nooit nodig te hebben, maar je wilt je wel veilig voelen,” zegt Henk Jan. “Zeker als je alleen bent en je te maken krijgt met dreiging , soms in erg slecht bereikbare gebieden ver van de bewoonde wereld.”

Die situaties zijn minder zeldzaam dan je zou denken: dumpingen & drugsafval, verwarde personen, illegale houtkap, stropers, vernielingen. Jeroen, LO:  “Mensen vergeten soms dat ze te gast zijn in de natuur.  En die natuur heeft bescherming nodig. Het motiveert me dat ik daar via mijn werk aan kan bijdragen.”

Toch is het beeld niet eenzijdig. Het overgrote deel van de bezoekers houdt zich keurig aan de regels. “Dat moet ook gezegd worden,” benadrukt Leontine. “De meeste mensen komen hier voor rust en natuur, en gedragen zich daar ook naar. Handhaving is geen doel op zich. Als iedereen zich aan de openstellingsregels houdt, is toezicht natuurlijk overbodig.”

Professionalisering
De samenwerking binnen het Greenteam zorgt voor meer dan zichtbaarheid: het brengt kennisdeling, bewustwording en verbreding binnen het werk. Er is waardering voor de meldkamer Oost en de leidinggevenden die deze samenwerking mogelijk maken. “We worden steeds professioneler,” zegt Leontine. “Ook als iets niet loopt zoals gehoopt, proberen we daarvan te leren. Hoe kan het beter?” Juist dat lerende karakter maakt het Greenteam bijzonder. Het is meer dan een functioneel samenwerkingsverband; het is ook een sociaal netwerk. Paul:  “Het helpt als je weet dat je er niet alleen voor staat. Je trekt samen op, letterlijk én figuurlijk.”

Meer dan toezicht alleen
De impact van het Greenteam gaat verder dan handhaving. Het draagt bij aan veiligheid voor bezoekers én medewerkers,  aan de bescherming van natuurwaarden en aan de onderlinge band tussen organisaties. “En soms slepen we de politie gewoon even uit de modder,” grapt Jeroen, doelend op zijn terreinwagen met vierwielaandrijving. “Dat soort praktische samenwerking is ook wat waard”. Het werk is intensief, soms frustrerend, vaak onzichtbaar. Maar ook mooi. “We doen ertoe,” zeggen ze gezamenlijk. “Elke stap die we zetten, is er één richting meer aandacht voor de natuur. En zolang we dat samen doen, blijft het de moeite waard.”

JN, 2025-06