Spikvoorde

Spikvoorde – Gooiermars

Spikvoorde

Het ruim honderd hectare grote landgoed Spikvoorde grenst aan de Deventer wijk met dezelfde naam. In het zuiden, in het buurtschap Ortele, grenst dit landgoed dicht aan de Gooiermars. Spikvoorde is minder nat dan de Gooiermars, het vochtige brongebied van de Zandwetering. Zeventig hectare bestaat uit landbouwgrond en dertig hectare is bos. Op het landgoed staat een viertal boerderijen, die alle op een andere manier worden gebruikt.

Gooiermars

Het Gooiersmars is van oorsprong een moerassige laagte die functioneerde als verzamelbekken van water. Het is het brongebied van de Zandwetering die in de Middeleeuwen is aangelegd. Het gebied is bijzonder omdat er kalkrijk grondwater uit de bodem treedt (kwel). Dit schept kansen voor bijzonder planten en dieren. Om de natuurpotentie van het gebied te benutten is 60 ha landbouwgrond recent heringericht als natuurgebied. Circa 40 hectare van de nieuwe natuur is voorzien op gronden van landgoed De Bannink. Circa 20 hectare van de nieuwe natuur is voorzien op gronden van IJssellandschap. De natuur in het gebied maakt onderdeel uit van het netwerk van natuurgebieden in Nederland. Voor de begrazing zijn er Charolais koeien en Brandrode runderen ingeschaard. Door een beperkt deel van het gebied is een wandelpad worden aangelegd waardoor het mogelijk is om een ommetje te maken.

Op 26 juni 2012 hebben Landgoed De Bannink, IJssellandschap en de gemeente Deventer de overeenkomst getekend voor de levering van gronden voor natuur en de ruil met compensatiegronden. De Bannink en IJssellandschap als grondeigenaren, de gemeente Deventer als procesmanager.

Geschiedenis

De oudste vermelding van de boerderijen ’t Assink en Spikvoorde dateert uit 1399. In 1452 werd het Heilige Geest Gasthuis eigenaar van ’t Assink, daarna was het eeuwenlang in particuliere handen. In 1631 werd het Grote Gasthuis eigenaar van de boerderij. Op het erf van Spikvoorde werden in 1779 een nieuw herenhuis en bouwhuis gebouwd, door de toenmalige eigenaar kolonel Dapper. In 1838 werd het aan de Bathmense koopman G. Koersen verkocht om te worden gesloopt. Het herenhuis verdween, het bouwhuis en de oorspronkelijke boerderij bleven. Rond 1870 werden Spikvoorde en het uit 1823 daterende erve Borkent door het Grote en Voorster Gasthuis gekocht. Op de eerste topografische kaart van 1780 staat het gebied Spikvoorde als landbouwgrond ingetekend, samen met enkele nog bestaande lanen.

Overig

De drie boerderijen zijn nog steeds in bedrijf. De Voorhorst en ’t Wesselink zijn melkveebedrijven waarbij op ’t Wesselink een tweede bedrijfstak is opgezet. In het recreatieseizoen is een gedeelte van het erf gereserveerd voor de tenten van ‘het beter boeren bed’. Koken op een houtvuurtje, ’s avonds lezen bij een olielamp en slapen in een bedstee (zie Het Wesselink).

Op De Beernink worden schapen gehouden. De bewoners van de Beernink zetten zelf hun producten af, voor een belangrijk deel via de (ecologische) Noordermarkt in Amsterdam en op de boerenmarkt in Zutphen. Ook hebben ze verkoop aan huis zie www.bslombok.nl

Het fraaie decor van het landgoed maakt dat er veel gewandeld en gefietst wordt. De bossen op het landgoed zijn indertijd aangelegd ten behoeve van de houtproductie, maar bieden nu ook volop ruimte aan een rijke fauna, zoals haas, vos, konijn en ree. Het bos bestaat voor de helft uit fijnspar en eik. Daarnaast zijn douglas en grove den belangrijke soorten.

Toekomst
Voor IJssellandschap is de voortzetting van de huidige bedrijvigheid op dit landgoed, waar mens en landschap van oudsher een eenheid zijn, het belangrijkste doel.