Voor aardbeivlinder en kleine ijsvogelvlinder

IJssellandschap is sinds 1980 eigenaar van landgoed Oostermaet. Dit landgoed is 550 hectare en ligt tussen de kernen Lettele, Okkenbroek en Bathmen. De boskern bedraagt 285 ha. In- en om de boskern liggen landbouwgronden. De Oostermaet is onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland. Zie: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/natuur-en-biodiversiteit/natuurnetwerk-nederland.

Ontwikkelen
Een bijzonder gedeelte van landgoed Oostermaet is ‘De Slenk’. Een mooi nat gebied met bijzondere botanische kwaliteit. Dit deel van het landgoed biedt plaats aan een populatie van de zeldzame en kwetsbare aardbeivlinder. Deze vlinder is de laatste decennia hard in aantal gedaald en is op veel plaatsen verdwenen. Vanaf de jaren ’70 heeft de KNNV in samenwerking met IJssellandschap zich ingezet op het herstel van de Slenk nadat deze grotendeels was dichtgegroeid met boom- en struikvormers. Door deze maatregelen heeft de flora zich kunnen herstellen en hebben soorten als wateraardbei zich hier gevestigd. Ook tormentil, als belangrijke waardplant voor de aardbeivlinder, heeft zich goed kunnen uitbreiden. Naast de aardbeivlinder komt ook de kleine ijsvogelvlinder voor in de slenk.

Wij willen ons graag inzetten om de bestaande populaties aardbeivlinders en kleine ijsvogelvlinders op landgoed Oostermaet te behouden en te versterken. Om deze reden is in 2022 een project gestart met als doel een bijdrage te leveren aan het leefgebied van deze soorten.

Verbindingszone
De Lettelerleide is in het verleden opnieuw ingericht waarbij er o.a. een natuurvriendelijke oever is aangelegd. De soortenrijkheid van dit grasland is daardoor enorm in kwaliteit toegenomen. Een van de maatregelen om het leefgebied voor onder andere de aardbeivlinder en de kleine ijsvogelvlinder te vergroten en te versterken is om de bestaande heide-schrale graslanden van de Slenk en de Lettelerleide met elkaar te verbinden. Hiervoor is intussen een stuk bos gekapt welke op een andere plek weer gecompenseerd is. Wij gaan nu aanvullende maatregelen uitvoeren om de verbindingszone kwalitatief goed in te richten.

Werkzaamheden, wat gaan we doen?
De verbindingszone wordt geplagd. Dit betekent dat een laag van 15-20 cm wordt verwijderd. Daaronder ligt een zandlaag met een ‘historische zadenbank’, welke als oorsprong de voormalige heidevegetatie heeft zoals deze hier voorkwam rond 1900. De bovenlaag met daarin zaden van ongewenste soorten wordt afgevoerd. 

Inbrengen van maaisel uit de Slenk. De Slenk is een donorgebied om de beoogde vegetatie die daar al voorkomt ook elders sneller tot ontwikkeling te laten komen. Vers maaisel uit de Slenk wordt uitgestrooid op de net geplagde bodem. Hiermee kan zich sneller de gewenste vegetatie ontwikkelen op de schrale bodem die tevoorschijn is gekomen na het plaggen. Daardoor wordt ook voorkomen dat er een vegetatie ontstaat van minder gewenste soorten uit het landschap eromheen.

Inrichten bosrand. De bosrand aan de west- en oostzijde van de locatie wordt in de toekomst beheerd als mantel- en zoomvegetatie. Van dit gevarieerde beheer kunnen verschillende soorten profiteren. Daarnaast zal de bosrand deels ingeplant worden met kamperfoelie. Hierdoor wordt het een aantrekkelijke omgeving voor de beoogde soorten.

Eindbeeld
Op basis van historische kaarten, blijkt dat het gebied ter plaatse van de verbindingszonde rond 1900 grotendeels bestond uit heide. De verwachting is dat de nog in de bodem aanwezige zadenbank zorgt voor een snelle ontwikkeling van heideschraal grasland. In het geval van de verbindingszonde wordt een vochtig en voedselarm grasland verwacht met kenmerkende soorten als tormentil, moerasviooltje en waternavel. Ideaal voor de kwetsbare vlinders en andere (zoog)dieren. Kleine open plekken zijn belangrijk voor de ei-afzet van de aardbeivlinder. Daarnaast is het voor rupsen van belang dat de omgeving van waardplanten snel opwarmt. Het beheer van de zone is uiteraard belangrijk om te zorgen dat het gebied het open karakter blijft behouden.

Uitvoering:
maart 2024, aannemer Hofmeijer.

Bij vragen of opmerkingen neem gerust contact op met IJssellandschap
Mail: info@ijssellandschap.nl Tel: 0570-63 59 55 (tussen 09.00 – 13.00 uur).

2024 febr, JN/RB